Toekomst OCMW’s
Hoe ziet de relatie gemeente – OCMW er morgen uit?
De integratie van de openbare centra voor maatschappelijk welzijn - of kortweg OCMW – in de gemeentebesturen beheerst al een tijdje het publieke debat.
Het Vlaams regeerakkoord 2014-2019 is zeer duidelijk: “We integreren de OCMW’s uiterlijk tegen de start van de volgende lokale bestuursperiode volledig in de gemeentebesturen.
Begin januari was er een actualiteitsdebat in het Vlaams parlement over deze integratie. Er werd duidelijk gemaakt door Vlaams minister van Binnenlands Bestuur Liesbeth Homans dat ze het regeerakkoord op dat punt onverkort willen uitvoeren.
Het zogenaamde bipolaire model met twee parallelle besturen – gemeente en OCMW – met elk een eigen politieke en ambtelijke organisatie, die allebei het sociaal beleid vorm kunnen geven, zal vanaf 1 januari 2019 dus tot het verleden behoren.
Akkoord als we hervormen als het doel is om het lokaal sociaal beleid te versterken. Lokale besturen zijn besturen dicht bij de mensen. Ze zijn in staat om de noden en bekommernissen die bij de bevolking leven snel op te pikken en deze te voorzien van gepaste antwoorden. Lokale besturen zijn immers goed geplaatst om ervoor te zorgen dat mensen een menswaardig bestaan kunnen leiden. Dit realiseren is geen taak van een apart bestuur maar maakt net zo goed deel uit van het totale gemeentelijke beleid.
Het lokaal sociaal beleid is geen niche beleid maar uit zich op alle beleidsdomeinen: in wonen, werk, inkomen, zorg, cultuur, vrije tijd, onderwijs, publieke ruimte. Het zal dus aan de gemeenteraad zijn om het lokale sociaal beleid te bepalen.
De conceptnota van Minister Homans voorziet een aantal modellen waarop de OCMW’s ingekanteld worden in het lokale bestuur. Dit kan gaan over een intern of extern verzelfstandigd agentschap. Of een volledige integratie van OCMW en gemeente. Het is echter aan de lokale besturen om te verkiezen welke manier hun voorkeur verkiest. Op welke manier ze het best hun regierol kunnen waarmaken.
Wel moeten we erover waken dat er een vertrouwelijke en apolitieke behandeling van persoonlijke dossiers blijft. Hier voorziet men een sociaal comité dat die dossiers behandeld en wat ook na de integratie zal openstaan voor externe experten.
Het is nu aan de minister om de verschillende modellen uit te werken die de gemeenten kunnen hanteren om de voorzien integratie vorm te geven.
In Beringen zijn we hier al een heel eind mee op weg. Zo is er sinds deze legislatuur nog maar één secretaris en één ontvanger voor zowel OCMW als de stad en zal er in de toekomst verdere samenwerking zijn. Zo zal binnenkort de sociale dienst samen met de maatschappelijk werkers van het OCMW onder één dak zitten.